टि.व्ही. वरील कार्यक्रम आता युट्यूबवर

जागतिक क्रमवारीत युट्यूबचा तिसरा क्रमांक लागतो. इंटरनेटवर ऑनलाईन व्हिडिओ पाहण्यासाठी युट्यूब ही सर्वांत लोकप्रिय साईट आहे. युट्यूब वेबसाईट ही गूगलच्या इंटरनेट साम्राज्याचा भाग आहे. त्यामुळे गूगलकडे साधेपणातून वेगळेपण जपण्याची जी कला आहे, तीच कला आपण युट्यूब या साईटमध्ये देखील पाहू शकतो. दोन वर्षांपूर्वी “युट्यूबवर ऑनलाईन चित्रपट” आणि “युट्यूबवर लाईव्ह आय.पी.एल. सामने”, असे दोन लेख आपण पाहिले होते. युट्यूबने आता टि.व्ही. वरील कार्यक्रमांसाठी खास विभाग सुरु करुन पुन्हा एकदा काहीतरी वेगळं करुन दाखवलं आहे.

जुन्या काळात टि.व्ही. वरील एखादा कार्यक्रम चुकला की तो पुन्हा नंतर पाहता येत नसे. त्यानंतर टि.व्ही. वर एकच कार्यक्रम दिवसातून ३ वेळा (कधीकधी काही कार्यक्रम याहूनही अधिक वेळा) दाखावले जाऊ लागले, तेंव्हा ठराविक वेळी टि.व्ही. समोर हजर राहण्याचं बंधन उरलं नाही. संगणकावर टि.व्ही. ट्यूनर कार्ड वापरुन टि.व्ही पाहता येऊ लागला आणि त्यावरील कार्यक्रम साठवून ठेवता येऊ लागले, पण त्याचा लाभही सर्वसामान्यांपर्यंत काही पोहचला नव्हता. अलिकडे काही डिश टि.व्ही. सेवा पुरवणारे टि.व्ही वरील कार्यक्रम साठवून ठेवण्याची सोयही पुरवतात. पण ही सुविधा देखील अजून सर्वांपर्यंत पोहचलेली नाही. यातच युट्यूबने हवं तेंव्हा टि.व्ही. वरील कार्यक्रम पाहण्याचा आणखी एक पर्याय आपल्या समोर आणला आहे.

टि.व्ही. वरील कार्यक्रम हवे तेंव्हा युट्यूबवर पाहणे ही काही नवीन गोष्ट नाही. माझा एखादा आवडता कार्यक्रम पाहयचा चुकला किंवा विसरला तर तो मी युट्यूबवर पाहतो. काही हौशी लोक रोज युट्यूबवर आपले आवडते कार्यक्रम अपलोड करत असतात. असं करुन त्यांना काय मिळतं माहित नाही! पण आज एखादा कार्यक्रम बुडाला, तर तो दुसर्‍या दिवशी लगेच युट्यूबवर उपलब्ध होतो. त्यासाठी आपल्याला केवळ त्या कार्यक्रमाचं नाव आणि त्या कार्यक्रमातील एखाद्या एपिसोडच्या प्रसारणाची तारीख युट्यूब मधील सर्च बॉक्समध्ये टाकावी लागते. तेंव्हा युट्यूबवर टि.व्ही. वरील एखादा कार्यक्रम पाहणे यात काही नवीन नाही.

युट्यूबवर टि.व्ही. वरील कार्यक्रम

यावेळी युट्यूबने इतकंच केलं आहे, की त्या सर्व कार्यक्रमांसाठी स्वतंत्र असा विभाग केला आहे. युट्यूब वर केवळ हौशी लोक अनधिकृतपणे कार्यक्रम अपलोड करतात असंही नाही. काही कार्यक्रम टि.व्ही. चॅनल स्वतःच्या युट्यूबवरील चॅनलच्या माध्यमातून अधिकृतपणे अपलोड करतात. तर अशा अधिकृतपणे अपलोड केलेल्या कार्यक्रमांना एकत्र घेऊन युट्यूबने टि.व्ही. वरील कार्यक्रमांसाठी एक स्वतंत्र विभाग तयार केला आहे. तो विभाग आपल्याला या इथे पाहायला मिळेल – youtube.com/shows. 

गूगलच्या एकंदरीत कार्यप्रणालीचं महत्त्वाचं वैशिष्ट्य म्हणजे ते आपली एखादी सेवा त्या त्या देशात, प्रदेशात राहणार्‍या लोकांच्या अनुकूल बनवतात. उदाहरणार्थ, गूगलच्या सर्च इंजिनची मराठी आवृत्ती. त्याचप्रमाणे युट्यूबवर देखील भारतातीतल लोकांना नजरेसमोर ठेवून भारतीय भाषांतील कार्यक्रमांची वर्गवारी केली गेली आहे. पण यात अजूनतरी मराठीचा समावेश झालेला मला दिसला नाही. आपल्याला जर मराठी कार्यक्रम ऑनलाईन पाहायचे असतील, तर नेहमीप्रमाणे त्या कार्यक्रमांच्या नावांचा युट्यूबच्या सर्च बॉक्समध्ये शोध घेतला, तरी ते आपल्याला सापडतील. एखादा कार्यक्रम जर आपल्याला युट्यूबवर सापडत नसेल, तर युट्यूबला देखील एक पर्याय आहे तो video.india.com चा. या इथेही आपल्याला आपले आवडते हिंदी, मराठी कार्यक्रम पाहता येतील. 

एकंदरीत बोलायचं झालं, तर टि.व्ही. वरील कार्यक्रम आता प्रेक्षकांसाठी मागणीनुसार (ऑन डिमांड) उपलब्ध होत आहेत. आणि ऑनलाईन कार्यक्रम पाहण्याचा आणखी एक फायदा काय? तर टि.व्ही. वरुन होतो, तसा जाहिरातींचा भडीमार आपल्यावर होत नाही व अर्ध्या तासाचा कार्यक्रम मूळात असतो त्याच वेळात, म्हणजेच २० मिनिटांत संपतो.